Sunday, February 14, 2021

અસંગઠિત સંસ્થાઓ ,મજુરો,કર્મચારીઓ,સિક્યુરિટી ગાર્ડો,આદિવાસી મહિલાઓ,કરાર આધારિત ,અન્ય એજન્સીઓ મારફતે નિમણુંક થયેલ કર્મચારીઓ અને મજુરો માટેના કાયદાઓ ...

          અસંગઠિત સંસ્થાઓ ,મજુરો,કર્મચારીઓ,સિક્યુરિટી ગાર્ડો,આદિવાસી મહિલાઓ,કરાર આધારિત ,અન્ય એજન્સીઓ મારફતે નિમણુંક થયેલ કર્મચારીઓ અને મજુરો માટે ના કાયદાઓ

                    સંકલન:- ડો.આર.આર.મિશ્રા

 નાગરિક અધિકાર પત્ર




સત્તાના જોરે ઔઘોગિક શાંતિ પ્રસ્થાપિત કરવી શક્ય નથી. કાયદા અનુસાર કાર્ય કરીને જ ઔઘોગિક શાંતિ સ્થાપિત કરી શકાશે, એનીય ખાતરી નથી. માત્ર સામાજિક ન્યાય દ્વારા જ તે સ્થાપી શકાશે. કામદારે પોતે જ પોતાની ફરજ સમજવી જોઇશે. કામ ટાળવાની વૃત્તિ છોડવી પડશે. માલિક વાજબી વેતન આપે એનુ નામ જ શોષણખોરીનો અંત અને કામ કરવા સગવડભરી પરિસ્થિતિનું નિર્માણ કરવું એનું જ નામ કામદાર.
કલ્યાણ. સરકાર અને સમાજે સારા ઔઘોગિક સંબંધો માટે કાળજી લેવી જોઇએ. આ સાર્વજનિક કાર્ય છે, માત્ર માલિક અને કામદારો વચ્ચેનો કરાર નથી.
ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકર


.

પ્રસ્તાવના

.

હેતુ

.

કાર્યપધ્ધતિ

.

અધિકારો અને અપેક્ષાઓ

.

સરકારી શ્રમ અધિકારીની શ્રમ કાયદાઓ અંર્તગત સત્‍તા અને ફરજો.

.

મદદનીશ શ્રમ આયુકતની શ્રમ કાયદાઓ અંતર્ગત સત્‍તા અને ફરજો

.

નાયબ શ્રમ આયુકતની શ્રમ કાયદાઓ અંતર્ગત સત્તા અને ફરજો

.

અધિક શ્રમ આયુકત, ગુજરાત રાજ્યની શ્રમ કાયદાઓ અંર્તગત સત્તાઓ અને ફરજો.

.

શ્રમ આયુકત, ગુજરાત રાજયની શ્રમ કાયદાઓ અંતર્ગત સત્‍તા અને ફરજો

નાગરિક અધિકારપત્ર

પ્રસ્તાવના

લોકશાહી એટલે લોકો માટેની સરકાર. નાગરિકોને રાજયના વહીવટતંત્ર પાસેથી સેવા મેળવવાનો હકક છે. કયા કામ માટે કોની પાસે જવું, કેમ અરજી કરવી, કેમ ફરિયાદ નોંધાવવી વગેરે બાબતોમાં નાગરિકો ઠીક-ઠીક મુંઝવણમાં હોય છે. વળી, ધણીખરી વહીવટી કામગીરીઓ માટેના લધુત્તમ સમયમર્યાદા નકકી થયેલી છે. એટલી સમય મર્યાદામાં કામ ન થાય તો નાગરિકે ઉપરી અધિકારી સમક્ષ રજુઆત કરવી જોઇએ. પરંતુ જયારે એને આ બધી બાબતોની જાણ હોય ત્યારે જ નાગરિક રજૂઆત કરી શકે લોકશાહીમાં આ બધી જાણકારી દરેક નાગરિકને પ્રાપ્‍ત થવી જોઇએ. આવી માહિતી આપતા દસ્તાવેજને નાગરિક અધિકારપત્ર કહી શકીએ.
ર૪મી મે ૧૯૯૭ને દિવસે વડાપ્રધાનશ્રી અટલબિહારી બાજપાઇના પ્રમુખ સ્થાને મુખ્યમંત્રીશ્રીઓની પરિષદ મળી તેમાં એવું નકકી કરવામાં આવ્યું કે અસરકારક અને જવાબદાર વહીવટ માટે પગલા લેવાની તાત્કાલીક જરૂર છે. ન્યાયપૂર્ણ વ્યવહાર અને નિષ્ઠાએ વહીવટી તંત્રના આવશ્યક ગુણો છે. વહીવટી તંત્રની દક્ષતા અને શુધ્ધતા માટે નાગરિક સભાનતા જરૂરી છે. જો નાગરિકને કાર્યવિધિઓની, એ માટે જરૂરી કાગળો / અરજીઓની અને એ માટે નિયત થયેલ સમયની જાણકારી હોય તો દક્ષતા અને શુધ્ધતા બંન્ને હેતુઓ કરી શકે.
આમ અધિકારોના પાયામાં નાગરિકની જાણકારી અને સજજતા રહેલી છે. નાગરિક અગર પોતાના અધિકારો જ જાણતો ન હોય તો તંત્ર પાસેથી યોગ્ય અને સમયબધ્ધ કામગીરી નહી કરાવી શકે. એની આવી જાણકારી અને સજજતાનો પાયે અધિકાર પત્ર નાગરિકને તંત્ર સાથેના વ્યવહારમાં એના અધિકારની જાણ કરતો આ પત્ર લોકશાહી સમાજને માટે પાયાનો દસ્તાવેજ છે.
આ અધિકારપત્રની વિગતોની જાણકારી વધુ ને વધુ નાગરીકો સુધી પહોંચે તેમાં સંચાર માધ્યમોએ પણ ફાળો આપવો જરૂરી છે. માધ્યમો આ અધિકારપત્રની વિગતો નાગરીકો સુધી પહોંચાડી શકે. નાગરિકોના અધિકારોની જાણ કરતા ટી.વી.કાર્યક્રમો, શેરી નાટકો, વાર્તાઓ સુધ્ધાં બની શકે. જાગૃત નાગરિક જ પારદર્શક અને શુધ્ધ વહીવટની ગેરંટી છે. આ અધિકારપત્ર થકી જ નાગરિક જાગૃત અને સજજ બનશે.

હેતુ

નાગરીકોની રજુઆતનો ઝડપી અને ન્યાયપુર્ણ નિકાલ, નાગરિકો સાથે મિત્રતાપુર્ણ વ્યવહાર, વહીવટમાં પારદર્શકતા અને પ્રમાણિકતા. 

કાર્યપધ્ધતિ


૧. દરેક અરજદારને તેમની અરજીની પહોંચ આપવામાં આવશે અને તેના પ્રશ્નો ના નિકાલ અંગેનો તબકકો અને સમય-મર્યાદા પણ જણાવવામાં આવશે.

.

ર. દરેક પ્રકારની રજુઆતના નિકાલ માટે ચોકકસ સમય-મર્યાદા નકકી કરવામાં આવે છે.

.

૩. જુદા જુદા નિર્ણયો લેવા માટેના માપદંડો જાહેર કરવામાં આવશે

.

૪. કોઇપણ વિષય ઉપરની તમામ માહિતી અપવાદરુપ કિસ્સાઓ સિવાય અરજદારને પૂરી પાડવામાં આવશે.

.

પ. નાગરીકો તથા અરજદારોના સુચનોને આવકારવામાં આવશે.

.

૬. અધિકારપત્ર ફકત વહીવટી માર્ગદર્શક સુચનાઓ છે. પરંતુ તેનો ચુસ્ત અને પ્રમાણીક અમલ એ શ્રમ વિભાગ માટે એક પ્રતિબધ્ધતા છે.


અધિકારો અને અપેક્ષાઓ

.

૧. તમામ કચેરીઓ કામકાજના દિવસોમાં સમયસર સવારે ૧૦.૩૦ - ૧૮.૧૦ સુધી ખુલ્લી રહે છે.

.

ર. કચેરીમાં આવતા તમામ અરજદારોને જે તે અધિકારી સાથે મુલાકાતનો અધિકાર રહે છે.

.

૩. કોઇપણ અરજદાર પોતાની ફરીયાદ અંગે કચેરીના વડાંને રજુઆત કરી શકે છે.

.

૪. વહીવટીતંત્રને જુદી જુદી રજુઆત માટે જણાવેલ પુરાવાઓ- દસ્તાવેજો, વિગતો સયમસર આપવી રજુઆતના ઝડપી નિકાલ માટે જરૂરી છે.

.

પ. લેવાયેલ નિર્ણયોની સ્પષ્ટ કારણોસર જાણ અરજદારને કરવામાં આવશે.

.

૬. પત્રવ્યવહારની ભાષા સરળ અને વિવેકપુર્ણ રહેશે.

.

૭. વહીવટીતંત્રમાં જરૂરી સુધારા અને કર્મચારીઓના વર્તન અંગેની ફરિયાદો ઉપર ત્વરીત ધ્યાન અપાશે.

.

૮. ટેલીફોન, ફેકસ, ઉપર મળેલા સંદેશાઓ ઉપર પણ જરૂરી કાર્યવાહી પણ હાથ ધરવામાં આવે છે.

.

૯. સર્વ કર્મચારીઓ- અધિકારીઓ પ્રમાણીકતાથી તટસ્થ રીતે ફરજ બજાવી શકે તે માટે તેમની નિમણુંક- બદલી અંગે બાહય હસ્તક્ષેપ ન થાય તેવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે.

.

૧૦. નકકી થયેલ કાયદા-નિયમો વિરૂધ્ધ વહીવટતંત્ર પાસે નિર્ણય લેવડાવવા બાહયરીતે દબાણનાં પ્રયાસો ન થાય તેવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે.

.

૧૧. નાગરિક સંસ્થાઓ લોક ફરિયાદના નિરાકરણ માટે ગોઠવેલી આ વ્યવસ્થામાં સમયાંતરે સૂચનો કરી શકશે.

.

૧ર. અરજદારો - સંસથાઓ તથા જિલ્લાના અન્ય ખાતાના અધિકારીઓ-પદાધિકારીઓ અધિકાર પત્રની બાબતોના અમલમાં સહકાર આપશે.


સરકારી શ્રમ અધિકારીની શ્રમ કાયદાઓ અંર્તગત સત્‍તા અને ફરજો.

.

૧. જિલ્લા સરકારી શ્રમ અધિકારી નીચે જણાવેલ મજૂર કાયદાઓના અમલીકરણ અંગેની કામગીરી કરે છે. અને આ માટે પ્રત્યેક માસે ૩૦ સંસ્થાઓ-એકમોની નીચે જણાવેલ મજૂર કાયદા અન્વયે નિરીક્ષણ કરે છે.


૧)

લધુતમ વેતન ધારો, ૧૯૪૮

ર)

કોન્ટ્રાકટ મજૂર (નિયમન અને નાબુદી) અધિનિયમ, ૧૯૭૦

૩)

આંતરરાજય સ્થળાંતરિત કામદાર અધિનિયમ, ૧૯૭૯

૪)

બોનસ ચૂકવણી ધારો, ૧૯૬પ

પ)

ગ્રેજયુટી ચુકવણી અધિનિયમ, ૧૯૭ર

૬)

બાળકામદાર (પ્રતિબંધ અને નિયમન) અધિનિયમ, ૧૯૮૬

૭)

સમાન વેતન અધિનિયમ, ૧૯૭૬

૮)

બીડી સિગાર અધિનિયમ, ૧૯૬૬

૯)

મોટર ટ્રાન્સપોર્ટ અધિનિયમ, ૧૯૬૧

૧૦)

વ્યવસાયી પત્રકારો અધિનિયમ, ૧૯પપ

.

ર) વિવિધ મજૂર કાયદાના ભંગ અંગે મળેલ ફરિયાદ અરજીના નિકાલ અંગેની કામગીરી.

.

૩) ૩૦ કરતાં ઓછા કામદારો રોકતી સંસ્થાઓમાં ઔધોગિક વિવાદના સમાધાન અધિકારી તરીકેની કામગીરી.

.

૪) ઉદ્‍ભવેલ મજૂર પરિસ્થિતિમાં ત્વરીત દરમ્યાનગીરી અને તાત્કાલીક અહેવાલ કરવા અંગેની કામગીરી.

.

૫) લધુત્તમ વેતન અધિનિયમ,૧૯૪૮ની અનુસુચિમાં દર્શાવેલ અસંગઠીત ક્ષેત્રના વ્યવસાયોમાં ત્થા ભારત સરકારે તારવેલા અસંગઠીત ક્ષેત્રના વ્યવસાયો પૈકીના કોઇપણ વ્યવસાયોમાં ૧૦(દશ) મુલાકાતો લઇ જયાં લધુત્તમ વેતન ધારો,૧૯૪૮ લાગુ પડતો હોય ત્યાં તેનો અમલ કરાવવાની ફરજો.

.

૬) લધુત્તમ વેતન દર નિયત થયેલ ન હોય તેવા અસંગઠીત ક્ષેત્રના વ્યવસાયોમાં સામાજીક સુરક્ષા યોજનાઓ જેવીકે જનશ્રી વીમા યોજના,શ્રમીક સુરક્ષા યોજના, ત્થા ગંભીર અને અસાધ્ય રોગોમાં તબીબી સહાયની યોજનાઓનો બહોળો પ્રચાર કરવો તેનો લાભ મહત્તમ સંખ્યાના શ્રમયોગીઓ લે તે માટે પ્રયત્નો કરવાની ફરજો.

.

૭) અસંગઠીત ક્ષેત્રના શ્રમયોગીઓને વિવિધ શ્રમ કાયદાઓ હેઠળ મળવાપાત્ર લાભોનું જ્ઞાન થાય તે માટે માસીક ૩(ત્રણ) કાર્યશીબીરોનું આયોજન તાલુકા કક્ષાએ કરવાની ફરજો.

.

૮)ધી રાઇટ ટુ ઇન્ફોર્મેશન એકટ, ૨૦૦૫ અન્વયે માહિતી અધિકારી અને મદદનીશ માહિતી અધિકારી તરીકેની કામગીરીની ફરજ

.

૯) સમાન વેતન અધિનિયમ,૧૯૭૬ ની કલમ (૭) અન્‍વયે અસમાન વેતનની ફરીયાદોના નિકાલ માટેની અર્ધન્‍યાયીક સત્‍તા.

.

૧૦) શ્રમ વિભાગ ધ્‍વારા જાહેર કરાયેલા સ્‍વયં પ્રમાણીકરણ સહ સંકલીત વાર્ષિક પત્રક યોજનાનો પ્રચાર કરી વધારે સંસ્‍થાઓ આ યોજનામાં જોડાય તેવા શુભ નિષ્‍ઠાથી પ્રયત્‍નો કરવાની ફરજ.

.

૧૧) લઘુતમ વેતન અધિનિયમ,૧૯૪૮ આંતર રાજય સ્‍થળાંતરીત કામદાર અધિનિયમ,૧૯૭૯, કોન્‍ટ્રેકટ લેબર એકટ,૧૯૭૦, બાળ કામદાર (પ્રતિબંધ અને નિયમન) અધિનિયમ, ૧૯૮૬ તથા મોટર ટ્રાન્‍સપોર્ટ વર્કસ એકટ, ૧૯૬૧ હેઠળ ફોજદારી કેસો મંજુર કરી દાખલ કરવાની સત્‍તા.(સરકારી, સ્‍થાનીક સ્‍વરાજની, અર્ધ સરકારી સંસ્‍થાઓ વગેરે સિવાય)

.

૧૨) શ્રમ કાયદાઓના ભંગ બદલ કસુરવાર સંસ્‍થાઓ સામે કેસો દાખલ કરવા તથા ફોજદારી કેસો દાખલ કરવા તથા આવા કેસોમાં ફરિયાદી તરીકે હાજર રહી સરકાર પક્ષે બચાવ સંબંધી તમામ આનુસાંગિક કામગીરી કરવાની ફરજ.


મદદનીશ શ્રમ આયુકતની શ્રમ કાયદાઓ અંતર્ગત સત્‍તા અને ફરજો

.

૧) નોકરીમાં પુનઃસ્થાપન અંગેની ઔધોગિક વિવાદ અધિનિયમની કલમ-૧૦(૧) હેઠળની વ્યકિતગત ફરિયાદ અરજીઓનાં નિકાલ અંગેની કામગીરી.

.

ર) ગ્રેજયુટી ચુકવણી અધિનિયમ, ૧૯૭ર હેઠળની ગ્રેજયુટી અરજીઓની નિકાલ અંગેની નિયંત્રણ અધિકારી તરીકેની કામગીરી.

.

૩) ૩૦ કરતાં વધુ કામદારો રોકતી સંસ્થાના કિસ્સામાં ઔધોગિક વિવાદ અધિનિયમ, ૧૯૪૭ હેઠળના ઔધોગિક વિવાદના નિકાલ માટે સમાધાન અધિકારી તરીકેની કામગીરી.

.

૪) મુંબઇ આધોગિક સંબધક અધિનિયમ, ૧૯૪૬ હેઠળ સમાધાનકાર તરીકેની કામગીરી.

.

પ) ઔધોગિક સ્થાયી હુકમો અધિનિયમ, ૧૯૪૬ હેઠળ પ્રમાણિત અધિકારી તરીકેની કામગીરી.

.

૬) કોન્ટ્રાકટ મજૂર (નિયમન અને નાબુદી) અધિનિયમ, ૧૯૭૦ હેઠળની રજીસ્ટ્રેશન અને લાયસન્સ માટેની અરજીઓના નિકાલની કામગીરી.

.

૭) આંતરરાજય સ્થળાંતરીત કામદાર અધિનિયમ, ૧૯૭૯ હેઠળની રજીસ્ટ્રેશન અને લાયસન્સ માટેની અરજીઓના નિકાલની કામગીરી.

.

૮) ૧૦૦ કે તેથી વધારે શ્રમયોગીઓને અસર કરતી શ્રમ પરિસ્થિતિમાં દરમ્યાનગીરી કરી તેનો અંત આવે તેવા પ્ર¬યત્નો કરવાનું તેમજ જીલ્લાની ઔધોગિક શાંતિ જળવાઇ રહે અને ઓછા માનવદિનનું નુકશાન થાય તે અંગે પુરતા ¬પ્રયત્નો કરવાની ફરજ છે.

.

૯) ધી મોટર ટ્રાન્સપોટ વર્કસ એકટ, ૧૮૬૧ની કલમ-૪(ર) હેઠળ નોંધણી માટેના નોંધણી અધિકારી તરીકેની સત્‍તા ધરાવે છે.

.

૧૦) બી.આઇ.આર એકટ, ૧૯૪૬ની કલમ-૫(ર) હેઠળ જાહેર કરાયેલ મદદનીશ રજીસ્ટાર તરીકેની સત્‍તા ધરાવે છે

.

૧૧) સરકારી શ્રમ અધિકારીઓએ અસંગઠીત ક્ષેત્રના વ્યવસાયોમાં કરેલ નિરીક્ષણોના ૨૫ ટકા નિરીક્ષણોની ચેક વીઝીટ કરવી તેમજ સંગઠીત ક્ષેત્ર પૈકી ૧૦ ટકા નિરીક્ષણોની ચેક વિઝીટ કરવાની ફરજ.

.

૧૨) સરકારી શ્રમ અધિકારીઓએ યોજેલ કાર્ય શબીરો,મીટીંગો તથા અન્ય કામગીરી અંગે દેખરેખ રાખવાની ફરજ

.

૧૩) ધી રાઇટ ટુ ઇન્ફોર્મેશન એકટ, ૨૦૦૫ અન્વયે જીલ્‍લા કક્ષાએ એપેલેટ અધિકારી/માહિતી અધિકારી તરીકેની કામગીરી.

.

૧૪) શ્રમ કાયદાઓના અમલીકરણ માટે તમામ શ્રમ કાયદાઓ હેઠળ નિરીક્ષક તરીકેની સત્‍તા.

.

૧૫) સમાન વેતન અધિનિયમ,૧૯૭૬ અન્‍વયે અસમાન વેતનના કિસ્‍સામાં એપેલેટ ઓથોરીટીની સત્‍તા.


નાયબ શ્રમ આયુકતની શ્રમ કાયદાઓ અંતર્ગત સત્તા અને ફરજો

.

૧) નાયબ શ્રમ આયુકત તેમના કાર્યક્ષેત્રના સરકારી શ્રમ અધિકારી અને મદદનીશ શ્રમ આયુકતની શ્રમ કાયદાઓના અમલીકરણ તથા વહીવટી બાબતોની કામગીરી ઉપર દેખરેખની સત્તા.

.

ર) ૧૦૦ કે તેથી વધારે કામે રાખતી સંસ્થાઓમાં શ્રમયોગીઓને ઔધોગિક વિવાદ અધિનિયમ ૧૯૪૭ હેઠળ કલમ-૨૫ (એમ) હેઠળ લે-ઓફ આપવાની કે કલમ-૨૫ (એન) ની જોગવાઇ હેઠળ છટણીની પરવાનગી આપવી કે ન આપવા બાબતની સત્તા.

.

૩) ધ પેમેન્‍ટ ઓફ ગ્રેજયુઇટી એકટ, ૧૯૭ર ની કલમ-૭(૭) હેઠળ નિયંત્રણ અધિકારીના ચુકાદાથી નારાજ થયેલ પક્ષકારની અપીલની સુનાવણી કરી યથાયોગ્‍ય ચૂકાદો આપવા અંગે એપેલેટ ઓથોરીટી તરીકેની સત્તા.

.

૪) ઔધોગિક વિવાદ અધિનિયમ, ૧૯૪૭ હેઠળ કલમ-૧૦ અન્‍વયે ૧૦૦ થી ઓછા શ્રમયોગીઓને કામે રાખતી સંસ્થા સામે ઉપસ્થિત થયેલ ડીમાન્ડ કેસોના રેફરન્સની તથા કોઇપણ સંસ્‍થા સામે ઉપસ્‍થિત થયેલ વ્‍યક્તિગત ડીમાન્‍ડ કેસોના રેફરન્‍સની સત્તા.

.

૫) શ્રમ પરિસ્થિતિના કિસ્સામાં દરમ્યાનગીરી કરી ઉકેલ લાવવાની ફરજો.

.

૬) ધી ટ્રેડ યુનિયન એકટ, ૧૯૨૬ ની કલમ-૩ હેઠળ નાયબ નોધણી અધિકારી તરીકેની જીલ્‍લા પૂરતી સત્તા તથા સમગ્ર રાજ્યમાં કાર્યરત હોય તેવા મંડળની નોંધણી માટે નાયબ નોંધણી અધિકારી તરીકેની સત્તા વડી કચેરી ખાતે ફરજ બજાવતાં નાયબ શ્રમ આયુકતશ્રીને છે.

.

૭) વડી કચેરી ખાતે કાર્યરત સંબંધિત નાયબ શ્રમ આયુકતશ્રીને લધુત્તમ વેતનધારા ૧૯૪૮ હેઠળ દર છ માસે ખાસ ભથ્‍થુ નક્કી કરી જાહેર કરવા અંગેના સક્ષમ અધિકારી તરીકેની જવાબદારી બજાવવાની રહે છે.

.

૮) ધી રાઇટ ટુ ઇન્ફોર્મેશન એકટ, ૨૦૦૫ ની કલમ હેઠળ વિભાગીય કક્ષાએ એપેલેટ અધિકારી તરીકેની સત્તા અને વડી કચેરી ખાતે જાહેર માહિતી અધિકારી તરીકેની સત્તા.

.

૯) વડી કચેરી ખાતે કાર્યરત સંબંધિત નાયબ શ્રમ આયુકતશ્રી ઔધોગિક વિવાદ અધિનિયમ-૧૯૪૭ ની કલમ ૪ હેઠળ એક કરતાં વધારે જીલ્‍લામાં કાર્યરત હોય તેવી સંસ્‍થાઓ માટેના સમાધાન અધિકારીની સત્તા.

.

૧૦) શ્રમ વિભાગ ધ્‍વારા જાહેર કરાયેલ સ્‍વયં પ્રમાણિકરણ સહ સંકલિત વાર્ષિક પત્રક યોજનાનો પ્રચાર કરી વધારે સંસ્‍થાઓ આ યોજનામાં જોડાય તેવા શુભ નિષ્‍ઠાથી પ્રયત્‍નો કરવાની ફરજ.


અધિક શ્રમ આયુકત, ગુજરાત રાજ્યની શ્રમ કાયદાઓ અંર્તગત સત્તાઓ અને ફરજો.

.

૧) રાજયના શ્રમ પાંખના અધિકારીઓ પર વહીવટી દેખરેખ તથા શ્રમ કાયદાઓના અમલીકરણની ફરજો.

.

ર) રાજય કક્ષાએ વિસ્તરેલ અને એક કરતાં વધારે જીલ્‍લામાં કાર્યરત હોય એવી સંસ્થાઓ કે જે કોન્ટ્રેકટ કામદારો કામે રાખતી હોય તેવી સંસ્થાઓના રજીસ્ટ્રેશનની તથા કોન્ટ્રાકટરોના લાયસન્સ લેવા માટેના રજીસ્ટ્રેશન અને લાયસન્સીંગ ઓફિસર તરીકે કોન્‍ટ્રાકટ લેબર (નિયમન અને નાબુદી) ૧૯૭૦ ની અનુક્રમે કલમ-૭ અને કલમ-૧૨ હેઠળ સત્તા ધરાવે છે.


૩) બીડી અને સિગાર એકટ, ૧૯૬૬ ની કલમ-૬ હેઠળ મુખ્ય નિરીક્ષક તરીકેની સત્તા ધરાવે છે.


૪) મુંબઇ ઔધોગિક સબંધ અધિનિયમ, ૧૯૪૬ હેઠળ મુખ્ય સમાધાનકાર તરીકેની સત્તા ધરાવે છે.


પ) ધી મોટર ટ્રાન્સપોર્ટ વર્કર્સ એકટ, ૧૯૬૧ ની કલમ-૪ હેઠળ મુખ્ય નિરીક્ષકની સત્તા ધરાવે છે.


૬) તમામ શ્રમ કાયદાઓ હેઠળ નિરીક્ષક તરીકેની સત્તા ધરાવે છે.


૭) મહત્વની ઔધોગિક સંસ્થાઓમાં શ્રમ પરિસ્થિતિમાં તાત્કાલીક દરમ્યાનગીરીની ફરજો.

.

૮) ધી રાઇટ ટુ ઇન્ફોર્મેશન એકટ, ૨૦૦૫ અન્‍વયે વડી કચેરી કક્ષાએ એપેલેટ અધિકારી તરીકેની ફરજો.

.

૯) ઔધોગિક વિવાદ અધિનિયમ, ૧૯૪૭ ની કલમ-૩૬ હેઠળ મજૂર અદાલત/આધોગિક ન્‍યાયપંચે આપેલ ચુકાદા કે પક્ષકારો વચ્‍ચે થયેલ સમાધાનના અમલીકરણના અર્થઘટન અંગેના વિવાદો અંગે પક્ષકારોને સાંભળી જરૂર જણાયે અમલીકરણના અર્થઘટન માટે મજૂર અદાલત/ઔધોગિક ન્‍યાયપંચને સુપરત કરવાની કામગીરીની સત્તા.


શ્રમ આયુકત, ગુજરાત રાજયની શ્રમ કાયદાઓ અંતર્ગત સત્‍તા અને ફરજો

.

૧)રાજયના શ્રમ આયુકતશ્રી શ્રમ પાંખના તથા બોયલર પાંખના વડા છે અને બન્ને પાંખ ધ્‍વારા અમલ કરાવવામાં આવતા શ્રમ કાયદાઓની, અમલીકરણની કામગીરી ઉપર તથા વહીવટી કામગીરી ઉપર દેખરેખ રાખવાની સત્‍તા ધરાવે છે.

.

ર) ઔધોગિક વિવાદ અધિનિયમ, ૧૯૪૭ની કલમ ૨૫(ઓ)ની જોગવાઇઓ અન્વયે ૧૦૦ કે તેથી વધારે કામે રાખતી ઔધોગિક સંસ્થાઓને ઔધોગિક એકમ બંધ કરવાની પૂર્વ પરવાનગી આપવી કે ન આપવા બાબતની સત્‍તા ધરાવે છે.

.

૩) ઔધોગિક વિવાદ અધિનિયમ ,૧૯૪૭ની કલમ-૧૨ હેઠળ ૧૦ થી વધારે કામ કરતાં શ્રમયોગીઓનો વિવાદ ન્‍યાયનિર્ણય માટે મજૂર અદાલત/ઔધોગિક ન્‍યાય પંચને સુપ્રત કરવાની સત્‍તા ધરાવે છે.

.

૪) ઔધોગિક વિવાદ અધિનિયમ, ૧૯૪૭ ધી પેમેન્‍ટ ઓફ બોનસ એકટ,૧૯૬૫ સમાન વેતન અધિનિયમ,૧૯૭૬ ની તમામ કલમોના ભંગ બાબતના પ્રોસીકયુશન મંજુર કરવાની સત્‍તા ધરાવે છે.

.

૫) શ્રમ કાયદાઓના અમલીકરણ માટે તમામ શ્રમ કાયદાઓ હેઠળ નિરીક્ષક તરીકેની સત્‍તા ધરાવે છે.

.

૬) ઔધોગિક સંસ્થાઓમાં શ્રમ પરિસ્થિતિમાં તાત્કાલીક દરમ્યાનગીરીની ફરજો.

.

૭) ધી કોન્ટ્રેકટ મજૂર અધિનિયમ, ૧૯૭૦નીકલમ-૧૫ તથા આંતરરાજય સ્થળાંતરિત કામદાર અધિનિયમ, ૧૯૭૯ની કલમ-૧૧ હેઠળ એપેલેટ ઓથોરીટી તરીકે ની સત્‍તા ધરાવે છે. તથા કોન્‍ટ્રેકટ શ્રમયોગીઓ મુખ્‍ય માલીકે કામે રાખેલા શ્રમયોગીઓ જેવુ જ કામ કરતા હોય ત્‍યારે કોન્‍ટ્રેકટ શ્રમયોગીઓને મુખ્‍ય માલીકે કામે રાખેલા શ્રમયોગીઓ જેટલું જ વેતન તથા અન્‍ય લાભો મળવા જોઇએ તેવી ફરીયાદ/રજુઆત સ્‍થળ તપાસ કોન્‍ટ્રકટ લેબર એકટ,૧૯૭૦ હેઠળના લાયસન્‍સની શરત-૫ હેઠળ સત્‍તા ધરાવે છે.

.

૮) શ્રમ યોગી કલ્યાણ બોર્ડ, અમદાવાદના અધ્‍યક્ષ તરીકેની ફરજો છે.

.

૯) ગુજરાત અસંગઠીત કામદાર કલ્‍યાણ બોર્ડ,(ખેત શ્રમિકો સિવાય) ના અધ્‍યક્ષ તરીકેની ફરજો.

.

૧૦) અમદાવાદ કાપડ બજાર બોર્ડના અધ્‍યક્ષ તરીકેની ફરજો.

.

૧૧) સ્‍વયં પ્રમાણીકરણ સહ સંકલીત વાર્ષિક પત્રક યોજના ૨૦૦૩ હેઠળ સંસ્‍થાની નોંધણી કરવી કે ન કરવાની સત્‍તા ધરાવે છે.

.

૧૨) મુંબઇ ઔધોગિક સંબંધક અધિનિયમ,૧૯૪૬ નીકલમ-૪ હેઠળ મુખ્‍ય સમાધાનકાર તરીકેની સત્‍તા ધરાવે છે.

.

૧૩) કોન્‍ટ્રેકટ લેબર એડવાઇઝરી બોર્ડના સભ્‍ય તરીકેનીફરજો.

.

૧૪) પ્રોવિડન્‍ડ ફંડ એકટ તથા ઇ.એસ.આઇ એકટ હેઠળની સમિતિમાં સભ્‍ય તરીકેની ફરજો.






 

No comments:

नवसारी जिले में दक्षिण गुजरात वीज कंपनी लिमिटेड का पर्दाफाश -RTI

नवसारी जिले में दक्षिण गुजरात वीज कंपनी लिमिटेड का पर्दाफाश -RTI नवसारी जिले में DGVCL कंपनी के लगभग सभी सूचना अधिकारियों ने सूचना अधिकार का...